Neyin sesi ateştir, rüzgar değil... Aşk ateşi düşmüş ney'e

Hayatım boyunca en derin öğretmenlerimden biriyle tanıştırayım sizi: Ney. Sufilerin kutsal enstrümanı olan ney, Orta Doğu'daki nehir kıyılarında yetişen bir kamıştan yapılan bir flüttür. Enine (Batı'daki gümüş flütler gibi) veya dikey (kayıt cihazı gibi) çalınmayan ney, her iki dudak ağızlıkla arayüz oluşturacak şekilde çapraz olarak çalınır. Zorluğu efsanevidir; bazıları enstrümanın öğrencilerini kendisinin seçtiğini söyler. Neyin, dünyanın dört bir yanında çaldığım diğer flütlerden daha fazla nefes gücüne ihtiyaç duyduğunu gördüm. Çalarken, özümün sadece ağızlıkta enstrümanla buluşması gerektiğini değil, aynı zamanda kamışın gövdesinin uzunluğu boyunca aşağıya doğru uzanması gerektiğini hissediyorum. Neyi uyandırmak, enstrümanın ihtiyaç duyduğu temel topraklamayı oluşturan olağanüstü miktarda nefes desteği gerektirir.

Büyük mistik şair Mevlana Celaleddin Rumi bu konuda şöyle demiştir: “Neyin sesi ateştir, rüzgar değil... Aşk ateşi ney'e düşmüştür.*” Mistik için, neyin önemi içi boş olmasıdır. Metafor, ilahi ilhama açık olmak isteyenlerin, tıpkı ney'in içindeki boşluk gibi, kendilerini ruhsal olarak temizlemeleri ve boşaltmaları gerektiğidir. Ancak o zaman, Sevgili'nin nefesi, Ney'in şarkı söylemesini ve canlanmasını sağlayabilir. Ney-benliğinin (benliğin terk edilmesi) boşaltılması ve Sevgili ile birleşmenin neden olduğu bu ateşleme, neyzen'in (ney müzisyeni) en yüce amacıdır.

Mia Baki tarafından http://www.mysticguest.com

* Cilt'ten. 1 Mevlana Celaleddin Rumi'nin Mesnevi'si, Türkçe çevirisi Abdülbâki Gölpınarlı, İngilizce çevirisi Nuri Ergenekon ve Banu Uslu, editörlüğü Banu Uslu ve Mia Baki.